Bali is hindoeïsme waarbij ‘Acintya’ centraal staat.

Offeren in Bali.

Ganapati.

Voor zij die een Bali reis reeds maakten, zullen gemerkt hebben hoe veel Balinezen offeren.   Bij elk huis staat een altaar waarop bordjes (gemaakt van bladeren) geofferd worden met daarop bloemen, snoep, sigaretten, wierook, …

Het hindoeïsme in Indonesië werd vroeger in Sumatra, Java en Bali beleefd. Vanaf de 16de eeuw is het hindoeïsme op Sumatra en Java zo goed als verdwenen.  Je treft er nog oude tempels aan zoals in Jogjakarta en zelfs hindoe namen worden gebruikt voor moslims (Padma, Ratna, Atisha,…).  Ook bergen en vulkanen herinneren aan het hindoe verleden van de eilanden, waar Sanskriet namen worden gebruikt.

Vandaag tref je enkel op Bali een levende hindoe traditie aan.   Ze verschilt enig sinds van het hindoeïsme in India. Bijvoorbeeld de cultus rond Krishna en zijn partner Radha, is er weinig ontwikkeld in tegenstelling tot India.  Je zal veel gelijkenissen zien met andere goden zoals Ganesh, Shiva, Kali, Vishnu, Garuda, Saraswati, Laxmi,… maar vaak in een andere vorm.

In tegenstelling to India is Bali een heel libertaire plaats.   Tot begin 20ste eeuw liepen vrouwen er zelf met ontblote borsten.   Bali als reisbestemming is echte vakantie. Er is veel oog voor esthetiek. Voor hindoes is schoonheid een weerspiegeling van het goddelijke.  Dit zie je ook in de prachtige kleurrijke tempels.  Als je op het platteland bent, let ook op de private tempels bij mensen thuis. Die zijn soms heel groot en exuberant.

Leeg altaar.

Lege altaren?

Het zal je misschien ook zijn opgevallen dat veel van die altaren in Bali leeg zijn. Je ziet geen afbeelding van één of andere hindoe god. Waarom zijn de meeste van de altaren leeg, terwijl er oneindig hindoe goden zijn om uit te kiezen?   Deze zijn opgedragen aan Acintya.  Deze god stelt de leegte voor van waaruit alles voortkomt.  Ook andere goden emaneren van hem. Hij is het tijdloze, vormloze, ruimtelijke aspect.   Als hij wordt afgebeeld zie je hem naakt. Dit symboliseert dat hij niet meer afhankelijk is van zijn zintuigelijke impulsen, en dus los staat van karmische creatie.   In het tantrisch boeddhisme in Tibet heb je hetzelfde wat voorgesteld wordt door Boeddha Samantabhadra.  Hij is naakt en symboliseert de leegte van waaruit alles manifesteert.  Ook hij is naakt afgebeeld wat het zelfde symboliseert als Acintya.

Acintya: de oorsprong van alles. (Foto B. Maes)

Evolutie naar één god.

Na de Tweede Wereldoorlog ging Indonesië op zoek naar een nationale identiteit. Een divers land met duizenden eilanden, etnische groepen, talen, culturen,… Men wou een democratie ontwikkelen waarbij er een balans werd gevonden tussen al die groepen, zo ook de verschillende religies. Omdat islam de grootste religie was waarbij men één god kent, zocht men bij elke religie naar één god. Op die manier kon die religie nationaal erkend worden, waardoor er ook in de grondwet met hen rekening werd gehouden. De boeddhistische Indonesiërs van Chinese origine duidden Boeddha aan als hun ‘god’, ofschoon er geen creator of god bestaat in het boeddhisme. Gewoon omdat ze te beperkt werden door het enge islam paradigma.   Ook voor hindoes van Bali moest er één god voorgesteld worden zodat ook zij erkend konden worden als religie.   Op die manier werd Acintya naar voor geschoven als zogezegd dé god van het hindoeïsme. Eigenlijk klopt dit niet, maar dit was opnieuw een pragmatische zet voor hindoes om hun dharma te kunnen later overleven.

Balinezen op tempelbezoek

Hoe bezoek je een tempel?

Hindoeïsme in Bali is overal. De talloze festivals, maar ook elke dag kom je op plaatsen waar ze aan het offeren zijn. Op bepaalde dagen trekken families naar één van de vele tempel complexen op het eiland waar ze dan offeren.  Mensen kleden zich netjes in traditionele kledij.  Als je als bezoeker een tempel bezoekt doe je hetzelfde. Heb respect en kleed je netjes.   Doe je schoenen uit waar nodig. Bedek je benen en armen. Vaak kan je bij de ingang van een tempel een sarong gebruiken om je benen te bedekken.

Of zoek je een individuele reis? Bekijk dan zeker ons reisaanbod. Samen met onze lokale Balinese gids Elma kom je alles te weten over hun rijke cultuur.

Bali tempel. (foto Benny Maes)